Sağlıklı olmayı etkileyen dört unsur vardır. Kan, safra, balgam, sevda
Kan: Sıcak ve rutubetlidir. Unsuru havadır. Vücuttaki yeri karaciğerdir. Kuru ve soğuk olan gıdalar kanın ilacıdır. Olması gerekenden fazla olursa başağrısı, şişkinlikler, duyu organlarında tembellik, vücutta ve başta ağırlık, bayılmalar meydana gelir. Dengeyi korumak için ekşi nar, ekşi meyva suları ve sirkeli gıdalar alınmalıdır.
Safra: Sıcak ve kurudur. Unsuru kandır. Vücuttaki yeri safra kesesidir. Olması gerekenden fazla olursa başağrısı, migren, uykusuzluk, nabız yükselmesi, gözlerin ve vücudun sarılaşması, dil ve burun kuruluğu, ağızda acılık, soğuk havadan hoşlanma, baş bölgesinde çıban-sivilce, daimi sıkıntı meydana gelir. Denge için soğuk ve rutubetli gıdalarla birlikte şeker, keçi yağı, arpasuyu ve ekmeği, salatalık, karpuz, demirhindi şerbeti kullanılmalıdır.
Balgam: Soğuk ve rutubetlidir. Unsuru sudur. Vücuttaki yeri akciğerlerdir. Olması gerekenden fazla olursa sedef, sekte, soğuktan olan baş ağrısı, kaşıntı, ağız ve ter kokusu, vücut soğukluğu, iştahsızlık, sıcağı sevme, mide zafiyeti, hazımsızlık, unutkanlık, tembellik, çok uyuma meydana gelir. Denge için bal, zencefil, günlük, mesteki, karabiber, deve sütü, susam, mısır , sıcak ve kuru olan gıdalar alınmalıdır.
Sevda: Soğuk ve kurudur. Unsuru topraktır. Vücuttaki yeri dalaktır. Olması gerekenden fazla olursa vücutta durgunluk, uyku azlığı, susuzluk, gözlerde kuruluk, çok su içme, kanın koyu olması, düşünce bozukluğu, kuru öksürük, dalak sancısı meydana gelir. Sevda mercimek, sığır eti, patlıcan, mısır, fasulye, tuzlu-ekşili gıdaların çok yenmesi ile de oluşur. Denge için şekerli inek sütü, tereyağı, şeker, pırasa, koyun sütü gibi sıcak ve rutubetli gıdalar alınmalıdır.
Tavsiyeler:
Mafsal ağrıları için kuru üzüm,
kansızlık için bal,
kalp çarpıntısı için kişniş ve kaynamış oğulotu suyu,
omurga ağrılarında tavuk suyu,
karaciğer için karnıbahar ve kuru üzüm,
idrar söktürmek için kereviz ve karpuz,
basur için zeytinyağlı kereviz,
yüksek tansiyon için kabak suyu ile sirkeyi mayi olarak,
kabızlık için incir,
ses kısıklıklarında taze rafadan yumurta
göğüs rahatsızlıkları için badem yiyip üzerine bal şerbeti
böbrek taşları için nohut yemeli veya kaynatılıp suyu içilmelidir.
“el-Kanûn fi’t Tıb ve Tezkere”
ycs 